.
Wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych w dniu 7 lutego 2011 roku w kategorii produkty mięsne.
Charakterystyka produktu:
Wygląd
Kiełbasa jest uformowana w długie, spiralnie ułożone pęta, o lekko pomarszczonej powierzchni. W przekroju widoczne drobne kawałki mięsa oraz niewielkie cząstki słoniny.
Kształt
Kształtem przypomina wianek uformowany zgodnie z naturalnym skrętem osłonek. W przekroju kształt okrągły lub owalny.
Wielkość
Wielkość wianka kiełbasy wędzonej jest uzależniona od długości jelit. Średnica na przekroju wynosi około 2,5-3 cm.
Konsystencja
Kiełbasa jest mięsista, zwięzła, równomiernie pomarszczona, a zarazem gładka w dotyku. Osłonka ściśle przylega do farszu.
Smak i zapach
Smak i zapach charakterystyczny dla kiełbas wędzonych. Wyraźnie wyczuwalny smak przypraw i aromat czosnku.
Barwa
Kiełbasa ma barwę ciemnobrązową, równomierną na całej powierzchni, charakterystyczną dla produktu wędzonego. W przekroju kawałki mięsa o barwie od ciemnoróżowej do brązowej z widocznymi białymi kawałkami tłuszczu.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:
Tradycje rzeźnicze i handlowe Radoszyc sięgają czasów średniowiecza. Okoliczni chłopi trzymali bydło, owce i trzodę chlewną z przeznaczeniem na wyrób wędlin dla swojego gospodarstwa, jak również dla pracujących w okolicznych kuźniach robotników. Część mięsa sprzedawano na targach lub do dworu.
Kiełbasę wyrabiało się z mięsa wieprzowego surowego, krojonego lub mielonego ręcznie. Następnie poddawało się ją wędzeniu lub zasuszało na surowo. Starsi mieszkańcy gminy Radoszyce sięgają pamięcią do roku 1950, kiedy to robienie wyrobów było tradycją. Nie wyobrażano sobie świąt czy uroczystości rodzinnych takich jak wesela czy chrzciny bez swojskich kiełbas, salcesonów, pasztetowych. Wyroby były zawsze dobre, a przepisy kulinarne przekazywane z pokolenia na pokolenie. W latach 70 –tych małych przetwórni było około 43 w gminie. W tych czasach wolno było 2 razy w roku dokonać uboju domowego – na własne potrzeby. Osoby mające pozwolenie na sprzedaż mięsa mogły dostać pozwolenie na ubój gospodarczy.
Specyficzny smak i aromat radoszyckiej kiełbasy spowodował, że stała się znana w całym powiecie, województwie, a nawet w innych rejonach kraju. Przyjeżdżano po nie z pobliskich miejscowości i województw. Zdobyła sławę, m.in. na Śląsku, gdzie jest znana i ceniona do dziś. W gminie Radoszyce produkują ją obecnie głównie rodzinne przetwórnie wyrobów mięsnych.