To drugie spotkanie dotyczące projektu „Wsparcie środowiska osób niepełnosprawnych  z terenów wiejskich i małomiasteczkowych".  O jego celach i sposobach realizacji opowiedziała zebranym kierownik programu Sylwia Daniłowska z PFRON-u.  - Projekt "Wsparcie środowiska osób niepełnosprawnych z terenów wiejskich i małomiasteczkowych" to zadanie systemowe, a jego adresatami jest ponad dwa tysiące osób z rzadko występującymi niepełnosprawnościami oraz niepełnosprawnościami sprzężonymi z obszarów wiejskich i małomiasteczkowych, które pozostają bez pracy.  Zgodnie z założeniami miękkim wsparciem, psychologicznym,  objętych zostanie także tysiąc osób z otoczenia ludzi z dysfunkcjami. Naszym beneficjentom chcemy pomóc w wyjściu z sytuacji zagrożenia wykluczeniem społecznym przez podniesienie ich kwalifikacji i kompetencji poprzez udział w szkoleniach, zapewnienie profesjonalnego doradztwa lub kontynuację edukacji. Celem jest też wyposażenie ich w umiejętności poruszania się po rynku pracy i zmobilizowanie do aktywnego poszukiwania zatrudnienia – podkreślała kierownik projektu. Jak zaznaczyła, misja projektu polega również na zmianie negatywnego stereotypu o osobie niepełnosprawnej jako pracowniku. - Jest to największy z obecnie przeprowadzanych projektów. Ma on charakter ogólnopolski, a realizujemy go w partnerstwie z Fundacją „Aktywizacja" przy współudziale środków z Europejskiego Funduszu Społecznego. Całkowita wartość projektu zamyka się w kwocie prawie 28 milionów złotych. Projekt zakończy się w marcu przyszłego roku - dodała Sylwia Daniłowska.

Jak w praktyce wygląda wdrażanie projektu uczestnicy dowiedzieli się z prelekcji Pawła Gwoździa, kierownika łódzkiego Oddziału Fundacji „Aktywizacja" i Angeliki Jędrzejczyk, specjalistki ds. wejścia na rynek pracy. - Fundacja działa w całej Polsce poprzez osiem Centrów Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych i czterysta e-Centrów na terenie gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, dzięki czemu docieramy wszędzie. Nasza działalność opiera się o trzy filary - doradztwo indywidualne, szkolenia zawodowe i miękkie oraz pośrednictwo pracy. Ścieżka uczestnika projektu rozpoczyna się od opracowania indywidualnego planu działania, skierowania na szkolenia lub kontynuację nauki, później skierowanie na staż, praktyczną naukę zawodu, wolontariat i na koniec pośrednictwo w zatrudnieniu, wsparcie trenera pracy. Ostatecznym efektem ma być zatrudnienie 400 osób - wyjaśniał Paweł Gwóźdź, wskazując przykłady osób, którym Fundacja Aktywizacja już pomogła w podjęciu pracy. - Choć dotyczą one ludzi z województwa łódzkiego to pokazują, że zmiana nastawienia wpływa nie tylko na pracę firmy, jej wizerunek,, ale na poprawę jakość życia osoby niepełnosprawnej. Pozytywny oddźwięk  urzeczywistniania projektu zauważalny jest też w kilku gminach województwa świętokrzyskiego: Łopusznie, Miedzianej Górze, Masłowie, Kunowie, Pińczowie I Połańcu  - nadmieniła Angelika Jędrzejczyk.

Dr Piotr Zawadzki z Uniwersytetu Warszawskiego przybliżył sposób postrzegania niepełnosprawności przez struktury unijne. - Celem polityki społecznej w ogóle powinno być podnoszenie  poziomu życia obywateli, szczególnie tych zagrożonych ryzykiem socjalnym. Na sposób funkcjonowania osób niepełnosprawnych na polskim rynku pracy wpływają trzy zasadnicze, obiektywne, czynniki - brak długoletnich programów polityki społecznej, uwarunkowania demograficzne od strony popytowej, uwarunkowania międzynarodowe.  Jeśli chodzi o te ostatnie, które są tematem rozważań, to trzeba zrozumieć, że integracja europejskiej opiera się przede wszystkim o cele gospodarcze i ekonomiczne. Polityka społeczna jest na drugim planie. Kompetencje Unii Europejskiej w dziedzinie niepełnosprawności mieszczą się w działaniach o charakterze pomocniczym. Kwestie niepełnosprawności są „upchnięte" w deklaracje, ustawy poruszające też inne zagadnienia. Brakuje spojrzenia, także we wszystkich unijnych programach, na popytową stronę rynku pracy. Jeśli nie stworzymy etatów, to nikt nikogo nie zatrudni - mówił dr Zawadzki.

O tym, jak wygląda sytuacja niepełnosprawnych na świętokrzyskim rynku pracy poinformował zebranych Paweł Maj z Obserwatorium Rynku Pracy Wojewódzkiego Urzędu Pracy. - W latach 2000-2013 liczba osób niepełnosprawnych zarejestrowanych jako osoby bezrobotne zwiększyła się niemal czterokrotnie. Najwięcej niepełnosprawnych niepracujących jest w powiecie ostrowieckim. Według przeprowadzonych analiz w bieżącym roku większość pozostających bez pracy osób z dysfunkcjami ma więcej niż 45 lat, wykształcenie zawodowe lub niższe i  krótki staż pracy. Przeważają panowie. – podsumował Paweł Maj. Jednocześnie podkreślił, że cały czas zmienia się sposób postrzegania niepełnosprawnych pracowników. - Według danych z 2012 roku liczba zatrudnionych wynosiła 3700. Osoby niepełnosprawne z terenu województwa świętokrzyskiego znacznie częściej znajdują pracę w większych przedsiębiorstwach, zatrudniających 50 i więcej osób, w przemyśle, usługach i handlu. Zdecydowana większość pracodawców uważa, że niepełnosprawność ich pracowników nie wpływa na jakość pracy tych osób i wykonują oni takie same obowiązki jak osoby pełnosprawne na równorzędnych stanowiskach - podsumował swoje wystąpienie przedstawiciel WUP w Kielcach.

Konferencję zakończyły prelekcje o dobrych praktykach w zakresie zatrudniania osób niepełnosprawnych na przykładzie świętokrzyskich przedsiębiorstw.

Anna Dulak
Fot. Zbigniew Masternak