Koncerty muzyki klezmerskiej, wystawy, występy artystyczne, degustacja potraw kuchni żydowskiej i wiele innych interesujących wydarzeń - tak zapowiadają się XII Spotkania z Kulturą Żydowską w Chmielniku, 14 i 15 czerwca br.
Organizatorzy wydarzeń - Ośrodek Edukacyjno-Muzealny Świętokrzyski Sztetl – co roku starają się, aby w trakcie Spotkań z Kulturą Żydowską łączyć wątki edukacyjny, religijny, warsztatowy, artystyczny z koncertami i wystawami. - Pierwszy dzień będzie nastrojowy i zaczyna się promocją albumu, który obrazuje cały dorobek „spotkań". Imprezy, która jest rozpoznawalna nie tylko w regionie ale również w całym kraju – mówi Agnieszka Dziarmaga, szefowa Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego Świętokrzyski Sztetl. Tego dnia na babińcu synagogi zostanie otwarta też wystawa malarstwa i grafik Cezarego Zbrojewskiego. - Wystawa w duchu Szagala z wyraźnie rozpoznawalnymi na prezentowanych obrazach wątkami z Chmielnika – zapowiada Agnieszka Dziarmaga. A na deser koncert Leopolda Kozłowskiego, ostatniego klezmera Galicji, twórcy m.in. muzyki do filmu „Austeria" czy muzyki getta do „Listy Schindlera". Artyście towarzyszyć będą Renata Świerczyńska i Marzena Trzebińska. - Koncert odbędzie się w synagodze w szklanej dimie – jedynej takiej na świecie – mówi Agnieszka Dziarmaga. Natomiast tańce inspirowane muzyką żydowską zaprezentuje zespół „Kamena".
Jak zapowiada szefowa Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego Świętokrzyski Sztetl, równie interesująco zapowiada się niedziela, kolejny dzień „spotkań". - Tradycyjnie zacznie się kadiszem, czyli modlitwą na cmentarzu żydowskim z 1812 r., z udziałem przedstawicieli ambasady Izraela i społeczności żydowskiej. Swój udział zapowiedział m.in. Majer Mały, ostatni potomek żyjących chmielnickich Żydów. W kościele parafialnym będzie sprawowana msza św. za dawnych i obecnych mieszkańców Chmielnika, połączona z modlitwą za ofiary Holocaustu. Po niej zaplanowano koncert muzyki poważnej w wykonaniu Artura Jaronia i towarzyszących mu artystów. Część oficjalną, z udziałem m.in. wiceambasadora Izraela Nadava Eschara i wojewody świętokrzyskiego Bożentyny Pałki-Koruby, zakończy złożenie wiązanek kwiatów pod symbolicznym Drzewem Pamięci, wygrawerowanym na elewacji dawnej synagogi.
- Od godzin południowych do wieczora na ulicach Chmielnika i wokół synagogi pojawią się stragany z produktami przypominającymi dawny sztetl – mówi Agnieszka Dziarmaga. Będą klezmersi, czapkarze, sprzedawcy bibelotów, lokalni twórcy, będzie sprzedaż owoców i warzyw. Zobaczymy też garncarza lepiącego gliniane garnki i tak zwany żywy obraz przypominający postać Jankiela z „Pana Tadeusza", grającego na cymbałach, a towarzyszyć mu będzie Zosia, Tadeusz, Telimena. Tego dnia wystąpi także zespół „Chmielnikers" oraz odbędzie się koncert pt. „Wokół Anatewki".
W niedzielę rozstrzygnięte zostaną też konkursy dla uczniów szkół województwa świętokrzyskiego. Pierwszy ph. „Nasi sąsiedzi Żydzi" konkurs dziennikarsko-historyczny, w którym zadaniem młodzieży z regionu było przeprowadzenie wywiadów z osobami pamiętającymi funkcjonowanie sztetli, a następnie spisanie czy nagranie ich. - Dla nas jest ważny, bo poszerza zasoby merytoryczne naszego muzeum, a młodzież uczy się sztuki dziennikarskiej. Tego dnia dowiemy się kto został laureatem VI Młodzieżowego Konkursu Piosenki Żydowskiej.
Agnieszka Kussal-Wojtyna