Bezcenne zabytki sztuki sakralnej ocalone od zapomnienia
www.domdlugosza.sandomierz.org/info.htm
tel: 15 833 26 70
Muzeum stworzone z chęci uczenia
Początki muzeum związane są z osobą księdza Józefa Rokosznego wykładowcy Seminarium Duchownego w Sandomierzu, który w 1903 roku zwiedził, w poszukiwaniu eksponatów z dziedziny historii sztuki kościelnej i archeologii, 60 kościołów diecezji sandomierskiej. Intencją księdza było, by muzeum pełniło funkcję pedagogiczną i wyrównywało braki w kształceniu alumnów. Miało gromadzić pamiątki i przedmioty sztuki, które zginęłyby lub uległy zniszczeniu. Zbiory, z których początkowo korzystali tylko słuchacze seminarium, z czasem udostępniono zwiedzającym. Kolekcja szybko się powiększała o przedmioty porzucone i przypadkowo znalezione na strychach kościołów. Inne eksponaty pochodziły ze zbiorów rodzinnych, zapisów czy testamentów. Dziś trzon ekspozycji stanowią zbiory ofiarowane przez księdza Jana Wiśniewskiego, a także elementy wyposażenia wnętrza kościoła i podominikańskiego kościoła św. Jakuba.
Dom Długosza jest siedzibą Muzeum Diecezjalnego od 1934 roku
Ekspozycja w Domu Długosza
Pierwotnie rolę siedziby muzeum pełniły trzy sale w Seminarium Duchownym, które szybko okazały się zbyt małe i w 1934 roku z inicjatywy biskupa Włodzimierza Jasińskiego powstał projekt przeniesienia go do dawnej późnogotyckiej Mansjonarii, tzw. Domu Długosza, czego ostatecznie dokonano 2 lata później. Dom Długosza został wzniesiony w latach 1476 – 1478, przebudowany w XVII wieku od 1819 roku był w posiadaniu księży mansjonarzy. Następca biskupa - Jan Kanty Lorek powierzył profesorowi Karolowi Estreicherowi urządzenie wnętrz muzeum. Ekspozycja według jego projektu pozostaje niemal niezmieniona do dzisiaj. 26 października 1937 roku uroczyście otwarto Muzeum Sztuki Kościelnej w Domu Długosza. Ponad 600 eksponatów można oglądać na siedmiu wystawach stałych. Na jedną z nich, przedstawiającą zabytki malarstwa sztalugowego, przeznaczono dawną sień usytuowaną w centrum przyziemia. Na szczególną uwagę zasługują obrazy Łukasza Cranacha Starszego „Madonna z Dzieciątkiem i św. Katarzyna" i „Trzy Święte". Spośród rzeźb sakralnych najcenniejsze są te, pochodzące z XIII-XV wieku: „Madonna z Goźlic", „Święta Anna " i „Madonna z Dzieciątkiem". W zbiorach muzeum znajdują się XVIII-wieczne postaci aniołów i pochodzące z tego samego okresu szkła polskie, czeskie i śląskie, ćmielowska porcelana i fajanse, fragmenty ołtarzy i ornaty, a także kolekcja fajek i tabakierek, meble i zbiory archeologiczne.