Udar cieplny to stan spowodowany zbyt intensywnym, nadmiernym działaniem wysokiej temperatury na nasz organizm. Szczególnie narażoną grupę stanowią osoby w podeszłym wieku, zmęczone, wyczerpane, a także te, które są pod wpływem leków mogących zaburzyć proces termoregulacji. Udar cieplny jest stanem nagłego zagrożenia życia. Charakteryzuje go wysoka gorączka (głęboka temp. ciała przekracza 40o C), której towarzyszą objawy neurologiczne, dochodzi do uszkodzenia wieloukładowego, niewydolności narządów i niekiedy do śmierci.
Charakterystyczne dla udaru cieplnego są: zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego, obrzęk mózgu, niewydolność krążenia i uszkodzenie wątroby.
Czynniki ryzyka:
· wiek,
· zawód,
· gorąca, wilgotna atmosfera,
· nadużywanie alkoholu,
· objawy niepożądane działania leków,
· zaburzenia funkcjonowania gruczołów potowych,
· otyłość,
· zaburzenia psychiczne,
· niektóre schorzenia.
Typy udaru cieplnego:
· klasyczny udar cieplny - dochodzi do niego w gorącym i wilgotnym otoczeniu, przy ograniczonym dostępie do wody, prawie w 85 - 100% przypadków nie występuje pocenie się.
· wysiłkowy udar cieplny - dotyczy młodych osób, wykonujących nadmierną pracę w gorącym otoczeniu. Po wysiłku fizycznym może tu dojść do rozwinięcia się wstrząsu, rabiolomiolizy i ostrej niewydolności nerek.
Objawy:
· słabość, nudności, wymioty, zawroty, ból głowy,
· dezorientacja, senność, ataksja, zaburzenia psychiczne, objawy uszkodzenia OUN aż do śpiączki i zgonu,
· początkowo pocenie, w późnej fazie brak pocenia,
· drgawki,
· źrenice nieprawidłowo zwężone lub rozszerzone,
· przyspieszona czynność serca,
· hipoglikemia (spadek poziomu glukozy we krwi),
· ciemnobrązowy mocz.
Leczenie:
· chłodzenie różnymi metodami,
· przeciwwskazane są leki przeciwgorączkowe (mogą pogłębić uszkodzenie w wątrobie),
· natychmiastowe przewiezienie chorego do szpitala.