Janusz Zakrzeński w pamięci widzów zostanie głównie jako Marszałek Piłsudski, w którego wcielał się na ekranie, w teatrze i niemal co rok, podczas obchodów Dnia Niepodległości. Był doskonale znany zarówno teatromanom, jak i kinomanom. Wąsy i nienaganne maniery stały się jego znakiem rozpoznawczym.
Urodził się w 1936 r. w Przededworzu koło Chmielnika, na Kielecczyźnie w rodzinie ziemiańskiej. Podczas I wojny
światowej ojciec jego w 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich. W 1945 rodzina wyjechała z rodzinnego dworu na tzw. Ziemie Odzyskane. Po uwięzieniu ojca, rodzinę utrzymywała matka, śpiewaczka operowa, która dzięki pomocy Krystyny Jamroz dostała etat w Operze Wrocławskiej. Zakrzeński w 1953 roku ukończył Wrocławiu i rozpoczął studia medyczne. Równolegle podjął też pracę sanitariusza. Jednak ciągnęło go do sztuki. Po dziewięciu miesiącach w Pogotowiu Ratunkowym, zdecydował jednak zmienić kierunek kształcenia i rozpoczął studia aktorskie w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie, które ukończył w 1960. Emisji głosu uczył się u krakowskich profesorów Bronisława Romaniszyna, Józefa Gaczyńskiego i Tadeusza Serafina. W 1960 roku skończył PWST w Krakowie. W latach 1960-1967 był aktorem Teatru im. J. Słowackiego, potem pracował w warszawskich teatrach: w Nowym, Polskim, Narodowym. W pamięci widzów kinowych pozostanie zarówno dzięki rolom dramatycznym - Napoleona z „Popiołów” Wajdy, Korczyńskiego z „Nad Niemnem” Kuźmińskiego czy Witkiewicza z „Tumoru Witkacego” Dubowskiego, jak i komediowym – choćby w „Misiu” Barei. Najsilniej jednak kojarzony jest z kreacją Marszałka Józefa Piłsudskiego w „Polonii Restitucie” Bohdana Poręby z 1980 r.
Wierzył w odpowiedzialność społeczną osób publicznych, traktował swój zawód jako posłannictwo. „Czymże jest człowieczeństwo? - mówił - To nie izolowanie się, nie głuchota, ale życzliwość i otwarte oczy i uszy na drugiego człowieka”. Chętnie angażował się w akcje edukacyjne, brał udział w licznych uroczystościach rocznicowych, podczas których często wracał do postaci Marszałka Piłsudskiego. Propagował patriotyczne wychowanie jako członek rady programowej Związku Piłsudczyków, czystość języka polskiego - jako Mistrz Mowy Polskiej, ginące zasady wychowania - jako założyciel Akademii Dobrych Obyczajów. Bo, jak powtarzał: „Gdyby Janko Muzykant znalazł nie sponsora, tylko wychowawcę, byłby lepszy niż Paganini. Sponsor da pieniądze i nic go więcej nie obchodzi, a tutaj potrzebny jest mecenas. Młodzi są naprawdę wspaniali, trzeba tylko wyławiać indywidualności i je rozwijać”.
Był autorem dwóch książek: "Moje spotkania z Marszałkiem" i "Gawędy o potędze słowa". Sam również stał się bohaterem wywiadu rzeki "Co mi zostało z tych lat" przeprowadzonego przez Lidię Stanisławską oraz książki "Siła codzienności "(autor: Marzanna Graff-Oszczepalińska).
Był członkiem rady programowej Związku Piłsudczyków, a także założycielem Akademii Dobrych Obyczajów, w której to Akademii wykładał kulturę słowa. Kadrę akademicką tworzą między innymi: Ewa Dałkowska, Eugenia Herman, Marzanna Graff-Oszczepalińska, Teresa Lipowska, Jan Józef Kasprzyk i Leszek Miodek.
W 2008 Światowy Zjazd Sybiraków przyznał mu nagrodę "Ambasador Sybiraków" za rolę w spektaklu "Bezgłośny krzyk". W 2009 ponownie przyznano mu tytuł "Ambasador Sybiraków" za całokształt pracy. W tym samym roku otrzymał "Bursztynowe drzewo" - nagrodę przyznawaną przez Kaszubów za zasługi wobec kultury. Nagrodę przyznano w kategorii "najlepszy aktor" (nagrodę otrzymali również Marzanna Graff-Oszczepalińska i Ewa Kania).
Przez wiele lat wykładał retorykę w Wyższej Szkole Menedżerskiej w Warszawie oraz w Wyższym Duchownym Seminarium Metropolitalnym im. św. Jana Chrzciciela. W ostatnim czasie współpracował także z Wyższą Szkołą Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. Aktor przez wiele lat pozostawał w niezwykle przyjacielskich kontaktach z Fundacją Zdążyć z Pomocą. Propagował w środowisku twórców i ludzi dobrej woli działalność Fundacji na rzecz chorych i niepełnosprawnych dzieci. Był współautorem wydanej w celach charytatywnych księgi Złote Myśli Ludzi Wielkiego Umysłu, Talentu i Serca, w której zamieścił swoje aforyzmy i przemyślenia. Nagrywał płyty z bajkami dla dzieci, publikowanymi przez Fundację
Był bardzo związany z regionem świętokrzyskim, a szczególnie z Chmielnikiem. Uczestniczył tam m.in. w uroczystościach nadania imienia szkole, występował w przedstawieniach i śpiewał.
Pod koniec życia często odtwarzał (m.in. na uroczystościach rocznicowych) postać marszałka Józefa Piłsudskiego m.in. podczas listopadowego Święta Niepodległości.
Role teatralne:
Dżuma (2010) − Staruszek plujący na koty
Opowieść zimowa (2009) − Stary Pasterz
Wyzwolenie (2007) − Karmazyn, Prymas
Wnętrze (2003) – Starzec
Burza (2003) – Alonzo
Don Juan, czyli Kamienny gość (2001) − Posąg Komadora
Requiem dla gospodyni (2000) – Gospodarz
Intryga... (2000) − Kasztelan Uczciwski / Sławicki
Igraszki z diabłem (1999) − Sarka-Farka
Co mi zostało z tych lat − Recital (1999)
Damy i huzary (1998) – Major
Wizyta starszej pani (1998) – Burmistrz
Zemsta (1998) − Cześnik Raptusiewicz
Grek Zorba (1997) − Alexis Zorba
Dwanaście białych welbłądów (1961) − Agent II
Mądremu biada (1961) – Riepietiłow
Lilla Weneda (1961) – Gryf
Królowa Przedmieścia (1960) – Zadrożny
Sławna historia o Troilusie i Kresydzie (1960) − Hektor
Role filmowe:
Przeprowadzki (2000) − marszałek Józef Piłsudski
Miodowe lata (1998) – prezes Jan Józef Marczak
Gdańsk 39 (serial telewizyjny, 1989) − ppłk Wincenty Sobociński
Nad Niemnem (1986) − Benedykt Korczyński
Tumor Witkacego (1985) − Stanisław Ignacy Witkiewicz
Polonia Restituta (1980) − marszałek Józef Piłsudski
Miś (1980) − Bogdan Zagajny, reżyser filmu "Ostatnia paróweczka hrabiego Barry Kenta"
Tajemnica Enigmy (1979) − płk Gwido Langer, szef Biura Szyfrów
Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz? (1978) − Fijałkowski, mecenas prowadzący sprawę rozwodową Krzakoskiej
Sprawa Gorgonowej (1977) − doktor Csala, sąsiad Zaremby
Wielki układ (1976) − Józef, dyrektor przedsiębiorstwa
Wielka miłość Balzaka (serial telewizyjny, 1973) − Adam Rzewuski, brat Eweliny Hańskiej (odc. 5 Spotkanie w Sankt-Petersburgu)
Czarne chmury (1973) − namiestnik Erick von Hollstein
Epilog norymberski (1970) − Hans Frank
Stawka większa niż życie (serial telewizyjny, 1968) − Wehrnitz (odc. 18 Poszukiwany Gruppenführer Wolf)
Popioły (1965) − Napoleon Bonaparte
Odznaczenia:
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2010, pośmiertnie)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2009)[6]
Złoty Krzyż Zasługi (1974)
Srebrny Krzyż Zasługi (1967)
Brązowy Medal Za zasługi dla obronności kraju (1973)
Order "Zasłużony dla narodu i Kościoła" przyznany przez Prymasa Polski
Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za rolę Stanisława Ignacego Witkiewicza w filmie Tumor Witkacego (1985)
Nagroda ministra kultury i sztuki I stopnia za role w PRiTV (1985)
Nagroda im. ks. prof. Janusza Pasierba za promowanie polskiej mowy i kultury, krzewienie patriotyzmu i wartości chrześcijańskich (Grudziądz, 2009)
Janusz Zakrzeński został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz złotą odznaką Gloria Artis. W Warszawie zakończyły się uroczystości pogrzebowe popularnego aktora.
Aktor Janusz Zakrzeński, który zginął 10 kwietnia w katastrofie samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem, został pochowany na warszawskich Starych Powązkach.
światowej ojciec jego w 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich. W 1945 rodzina wyjechała z rodzinnego dworu na tzw. Ziemie Odzyskane. Po uwięzieniu ojca, rodzinę utrzymywała matka, śpiewaczka operowa, która dzięki pomocy Krystyny Jamroz dostała etat w Operze Wrocławskiej. Zakrzeński w 1953 roku ukończył Wrocławiu i rozpoczął studia medyczne. Równolegle podjął też pracę sanitariusza. Jednak ciągnęło go do sztuki. Po dziewięciu miesiącach w Pogotowiu Ratunkowym, zdecydował jednak zmienić kierunek kształcenia i rozpoczął studia aktorskie w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie, które ukończył w 1960. Emisji głosu uczył się u krakowskich profesorów Bronisława Romaniszyna, Józefa Gaczyńskiego i Tadeusza Serafina. W 1960 roku skończył PWST w Krakowie. W latach 1960-1967 był aktorem Teatru im. J. Słowackiego, potem pracował w warszawskich teatrach: w Nowym, Polskim, Narodowym. W pamięci widzów kinowych pozostanie zarówno dzięki rolom dramatycznym - Napoleona z „Popiołów” Wajdy, Korczyńskiego z „Nad Niemnem” Kuźmińskiego czy Witkiewicza z „Tumoru Witkacego” Dubowskiego, jak i komediowym – choćby w „Misiu” Barei. Najsilniej jednak kojarzony jest z kreacją Marszałka Józefa Piłsudskiego w „Polonii Restitucie” Bohdana Poręby z 1980 r.Wierzył w odpowiedzialność społeczną osób publicznych, traktował swój zawód jako posłannictwo. „Czymże jest człowieczeństwo? - mówił - To nie izolowanie się, nie głuchota, ale życzliwość i otwarte oczy i uszy na drugiego człowieka”. Chętnie angażował się w akcje edukacyjne, brał udział w licznych uroczystościach rocznicowych, podczas których często wracał do postaci Marszałka Piłsudskiego. Propagował patriotyczne wychowanie jako członek rady programowej Związku Piłsudczyków, czystość języka polskiego - jako Mistrz Mowy Polskiej, ginące zasady wychowania - jako założyciel Akademii Dobrych Obyczajów. Bo, jak powtarzał: „Gdyby Janko Muzykant znalazł nie sponsora, tylko wychowawcę, byłby lepszy niż Paganini. Sponsor da pieniądze i nic go więcej nie obchodzi, a tutaj potrzebny jest mecenas. Młodzi są naprawdę wspaniali, trzeba tylko wyławiać indywidualności i je rozwijać”.
Był autorem dwóch książek: "Moje spotkania z Marszałkiem" i "Gawędy o potędze słowa". Sam również stał się bohaterem wywiadu rzeki "Co mi zostało z tych lat" przeprowadzonego przez Lidię Stanisławską oraz książki "Siła codzienności "(autor: Marzanna Graff-Oszczepalińska).
Był członkiem rady programowej Związku Piłsudczyków, a także założycielem Akademii Dobrych Obyczajów, w której to Akademii wykładał kulturę słowa. Kadrę akademicką tworzą między innymi: Ewa Dałkowska, Eugenia Herman, Marzanna Graff-Oszczepalińska, Teresa Lipowska, Jan Józef Kasprzyk i Leszek Miodek.
W 2008 Światowy Zjazd Sybiraków przyznał mu nagrodę "Ambasador Sybiraków" za rolę w spektaklu "Bezgłośny krzyk". W 2009 ponownie przyznano mu tytuł "Ambasador Sybiraków" za całokształt pracy. W tym samym roku otrzymał "Bursztynowe drzewo" - nagrodę przyznawaną przez Kaszubów za zasługi wobec kultury. Nagrodę przyznano w kategorii "najlepszy aktor" (nagrodę otrzymali również Marzanna Graff-Oszczepalińska i Ewa Kania).
Przez wiele lat wykładał retorykę w Wyższej Szkole Menedżerskiej w Warszawie oraz w Wyższym Duchownym Seminarium Metropolitalnym im. św. Jana Chrzciciela. W ostatnim czasie współpracował także z Wyższą Szkołą Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. Aktor przez wiele lat pozostawał w niezwykle przyjacielskich kontaktach z Fundacją Zdążyć z Pomocą. Propagował w środowisku twórców i ludzi dobrej woli działalność Fundacji na rzecz chorych i niepełnosprawnych dzieci. Był współautorem wydanej w celach charytatywnych księgi Złote Myśli Ludzi Wielkiego Umysłu, Talentu i Serca, w której zamieścił swoje aforyzmy i przemyślenia. Nagrywał płyty z bajkami dla dzieci, publikowanymi przez Fundację
Był bardzo związany z regionem świętokrzyskim, a szczególnie z Chmielnikiem. Uczestniczył tam m.in. w uroczystościach nadania imienia szkole, występował w przedstawieniach i śpiewał.
Pod koniec życia często odtwarzał (m.in. na uroczystościach rocznicowych) postać marszałka Józefa Piłsudskiego m.in. podczas listopadowego Święta Niepodległości.
Role teatralne:
Dżuma (2010) − Staruszek plujący na koty
Opowieść zimowa (2009) − Stary Pasterz
Wyzwolenie (2007) − Karmazyn, Prymas
Wnętrze (2003) – Starzec
Burza (2003) – Alonzo
Don Juan, czyli Kamienny gość (2001) − Posąg Komadora
Requiem dla gospodyni (2000) – Gospodarz
Intryga... (2000) − Kasztelan Uczciwski / Sławicki
Igraszki z diabłem (1999) − Sarka-Farka
Co mi zostało z tych lat − Recital (1999)
Damy i huzary (1998) – Major
Wizyta starszej pani (1998) – Burmistrz
Zemsta (1998) − Cześnik Raptusiewicz
Grek Zorba (1997) − Alexis Zorba
Dwanaście białych welbłądów (1961) − Agent II
Mądremu biada (1961) – Riepietiłow
Lilla Weneda (1961) – Gryf
Królowa Przedmieścia (1960) – Zadrożny
Sławna historia o Troilusie i Kresydzie (1960) − Hektor
Role filmowe:
Przeprowadzki (2000) − marszałek Józef Piłsudski
Miodowe lata (1998) – prezes Jan Józef Marczak
Gdańsk 39 (serial telewizyjny, 1989) − ppłk Wincenty Sobociński
Nad Niemnem (1986) − Benedykt Korczyński
Tumor Witkacego (1985) − Stanisław Ignacy Witkiewicz
Polonia Restituta (1980) − marszałek Józef Piłsudski
Miś (1980) − Bogdan Zagajny, reżyser filmu "Ostatnia paróweczka hrabiego Barry Kenta"
Tajemnica Enigmy (1979) − płk Gwido Langer, szef Biura Szyfrów
Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz? (1978) − Fijałkowski, mecenas prowadzący sprawę rozwodową Krzakoskiej
Sprawa Gorgonowej (1977) − doktor Csala, sąsiad Zaremby
Wielki układ (1976) − Józef, dyrektor przedsiębiorstwa
Wielka miłość Balzaka (serial telewizyjny, 1973) − Adam Rzewuski, brat Eweliny Hańskiej (odc. 5 Spotkanie w Sankt-Petersburgu)
Czarne chmury (1973) − namiestnik Erick von Hollstein
Epilog norymberski (1970) − Hans Frank
Stawka większa niż życie (serial telewizyjny, 1968) − Wehrnitz (odc. 18 Poszukiwany Gruppenführer Wolf)
Popioły (1965) − Napoleon Bonaparte
Odznaczenia:
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2010, pośmiertnie)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2009)[6]
Złoty Krzyż Zasługi (1974)
Srebrny Krzyż Zasługi (1967)
Brązowy Medal Za zasługi dla obronności kraju (1973)
Order "Zasłużony dla narodu i Kościoła" przyznany przez Prymasa Polski
Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za rolę Stanisława Ignacego Witkiewicza w filmie Tumor Witkacego (1985)
Nagroda ministra kultury i sztuki I stopnia za role w PRiTV (1985)
Nagroda im. ks. prof. Janusza Pasierba za promowanie polskiej mowy i kultury, krzewienie patriotyzmu i wartości chrześcijańskich (Grudziądz, 2009)
Janusz Zakrzeński został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz złotą odznaką Gloria Artis. W Warszawie zakończyły się uroczystości pogrzebowe popularnego aktora.
Aktor Janusz Zakrzeński, który zginął 10 kwietnia w katastrofie samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem, został pochowany na warszawskich Starych Powązkach.
