Szkolenie to przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie, podwyższenie kwalifikacji zawodowych lub nauka umiejętności poszukiwania i uzyskiwania zatrudnienia. Jest formą edukacji pozaszkolnej i ma na celu uzyskanie lub uzupełnienie umiejętności kwalifikacji zawodowych oraz ogólnych, w tym umiejętności poszukiwania zatrudnienia.
Celem usługi szkolenia jest:
- świadczenie pomocy w nabyciu nowej wiedzy, umiejętności, zdobyciu zawodu lub zmianie i podniesieniu kwalifikacji,
- zwiększenie szans na uzyskanie zatrudnienia po ukończonym szkoleniu,
- umożliwienie pracownikom uzyskanie nowych kwalifikacji i utrzymanie miejsca pracy,
- umożliwienie pracodawcom zmiany struktury kwalifikacji pracowników.
O skierowanie na szkolenie można się ubiegać w przypadku:
- braku kwalifikacji zawodowych (wykształcenie gimnazjalne lub niższe),
- konieczności zmiany lub uzupełnienia kwalifikacji w związku z brakiem propozycji odpowiedniej pracy,
- utraty zdolności do wykonywania pracy w dotychczas wykonywanym zawodzie,
- braku umiejętności aktywnego poszukiwania pracy.
Prawo do szkolenia posiadają:
- osoba bezrobotna,
- osoba pobierająca rentę szkoleniową,
- żołnierz rezerwy,
- osoba poszukująca pracy:
- otrzymująca świadczenie socjalne przysługujące na urlopie górniczym lub górniczy zasiłek socjalny,
- uczestnicząca w indywidualnym programie integracji,
- otrzymująca świadczenie szkoleniowe w ramach programu zwolnień monitorowanych.
- w okresie wypowiedzenia z przyczyn dotyczących zakładu pracy,
- zatrudniony w zakładzie będącym w stanie upadłości lub likwidacji,
- osoba niepełnosprawna (na zasadach określonych w ww. ustawie i w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).
Formy szkolenia
Najbardziej rozpowszechnioną formą szkolenia są kursy szkoleniowe, indywidualne lub grupowe.
Indywidualne szkolenia - osoba bezrobotna może zostać kierowana na wskazane przez nią szkolenie, jeżeli uzasadni celowość tego skierowania, a jego koszt nie przekroczy 300% przeciętnego wynagrodzenia; skierowanie takie przysługuje nie częściej niż raz w ciągu roku kalendarzowego.
Szkolenia odbywają się w formie kursu, realizowanego według planu nauczania obejmującego przeciętnie nie mniej niż 30 godzin zegarowych w tygodniu i może trwać nie dłużej niż 6 miesięcy, a w sytuacjach uzasadnionych programem szkolenia w danym zawodzie - nie dłużej niż 12 miesięcy. W przypadku osoby nie posiadającej kwalifikacji zawodowych szkolenie może trwać do 12 miesięcy, a w sytuacjach uzasadnionych programem szkolenia w danym zawodzie - nie dłużej niż 24 miesiące.
Podobny charakter ma też szkolenie realizowane w ramach pożyczki szkoleniowej - osoby bezrobotne mogą ubiegać się o pożyczkę na sfinansowanie kosztów szkolenia w celu umożliwienia podjęcia lub utrzymania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Pożyczka może być udzielona do wysokości 400% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu podpisania umowy pożyczki.
Grupowe szkolenia są organizowane przez powiatowy urząd pracy:
- dla osób bezrobotnych na podstawie konstruowanego przez urząd pracy planu szkoleń, który może być modyfikowany z uwagi na potrzeby rynku pracy
lub
- na wniosek pracodawców (na zasadach określonych w ustawie).
Szkolenia odbywają się w formie kursu, realizowanego według planu nauczania obejmującego przeciętnie nie mniej niż 30 godzin zegarowych w tygodniu i może trwać nie dłużej niż 6 miesięcy, a w sytuacjach uzasadnionych programem szkolenia w danym zawodzie - nie dłużej niż 12 miesięcy. W przypadku osoby nie posiadającej kwalifikacji zawodowych szkolenie może trwać do 12 miesięcy, a w sytuacjach uzasadnionych programem szkolenia w danym zawodzie - nie dłużej niż 24 miesiące. Nieuzasadniona odmowa propozycji udziału w szkoleniu powoduje utratę statusu osoby bezrobotnej na okres 90 dni.
Możliwe jest również sfinansowanie kosztu egzaminu, który umożliwia uzyskanie świadectwa, dyplomu, zaświadczenia, określonego uprawnienia zawodowego lub tytułu zawodowego oraz koszt uzyskania licencji, niezbędnej do wykonywania danego zawodu.
Pierwszeństwo w kierowaniu na szkolenia mają osoby posiadające gwarancję zatrudnienia.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej stworzyło i udostępnia dla osób i instytucji, zainteresowanych wykorzystaniem ich zasobów do opracowania programów kształcenia i szkolenia zawodowego, jak również ustalania standardów wymagań egzaminacyjnych, następujace bazy danych:
- Klasyfikacja zawodów i specjalności - usystematyzowany zbiór nazw zawodów i specjalności (zajęć) występujących na rynku pracy i stanowiących źródło dochodów. Zbiory opisów grup zawodów opracowano w układzie opartym na ISCO-08.
- Krajowe standardy kwalifikacji zawodowych - normy opisujące zakres i poziom wiedzy, umiejętności oraz cechy psychofizyczne niezbędne do wykonywania typowych zadań zawodowych, zgodnie z wymaganiami podstawowych stanowisk pracy w zawodzie; zaakceptowane przez przedstawicieli organizacji zawodowych i branżowych, pracodawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
- Modułowe programy szkolenia zawodowego - 257 programów szkolenia opracowanych z wykorzystaniem założeń koncepcji Międzynarodowej Organizacji Pracy (MES); przydatne instytucjom szkoleniowym w procesie przygotowania zawodowego dorosłych i oferty kursów
- Rejestr Instytucji Szkoleniowych (RIS) - informator o instytucjach zainteresowanych szkoleniem bezrobotnych, prowadzony i aktualizowany przez wojewódzkie urzędy pracy.
Aktualne informacje o kursach prowadzonych dla osób bezrobotnych znajdują się na stronach Powiatowych Urzędów Pracy w poszczególnych miastach województwa świętokrzyskiego oraz Miejskiego Urzędu Pracy w Kielcach.