.
Wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych 26 lipca 2010 roku, w kategorii "warzywa i owoce"
Dębniacki susz powstaje tylko ze starych, sprawdzonych odmian owoców
Charakterystyka produktu:
Wygląd
Owoce pokrojone w plasterki lub całe. Wskutek suszenia stają się dość twarde, obkurczone i pomarszczone.
Kształt
Kształt nieregularny, charakterystyczny dla suszonych owoców.
Wielkość
Kawałki pokrojonych owoców mają po ususzeniu wielkość 4-6 cm, całe suszone gruszki 6-8 cm, a śliwki 4-5 cm.
Konsystencja
Po ususzeniu owoce są sztywne, twarde i chropowate.
Smak i zapach
Susz ma zapach owoców i dymu z paleniska. W smaku jest słodko-kwaśny, mocno owocowy.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju)
Od jasnokremowej do ciemnobrązowej, w zależności od owocu.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu
W Dębniaku w gminie Nowa Słupia tradycja suszenia m.in. śliwek, jabłek i gruszek ma ponad sto lat, a na terenie wsi zachowała się nawet stara suszarnia. Jest to najstarsza metoda ich konserwowania, która stanowiła główne zajęcia mieszkańców Dębniak od końca sierpnia do później jesieni. Po dziś dzień do produkcji suszu wybierane są tylko stare odmiany śliwek, jabłek, gruszek, które nie wymagają żadnych oprysków czy zabiegów chemicznych, a ich suszenie odbywa się metodą cieplno-dymną z zastosowaniem wyłącznie specjalne rodzaje drewna, głównie z drzew owocowych lub bukowe. Najdłużej trzeba suszyć gruszki, czasami 5–6 dni, śliwkę 2–3 dni, a jabłka krojone w plasterki 1–2 dni. Dębniacki susz stanowi doskonałą przekąskę, jest też podstawą wielu tradycyjnych potraw, takich jak kompot wigilijny, zwany „wodą gruszkową” lub garus.
