Wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych 8 października 2010 roku w kategorii produkty mięsne.
Charakterystyka produktu:
Wygląd
Salceson ma kształt wypełnionego i spłaszczonego żołądka świńskiego o barwie szaro-różowo-beżowej. Skórka jest lekko tłusta, wilgotna, a po przekrojeniu widoczne są kawałki różnego rodzaju mięsnych skłądników.
Kształt
Kształt salcesonu zależy od użytych osłonek. Na przekroju kształt spłaszczony, owalny. Plastry o wysokości około 7-8 cm i długości 15-20 cm.
Wielkość
Wielkość salcesonu zależy od wielkości żołądka lub pęcherza świńskiego, użytego do napełnienia. Najczęściej salceson waży około 3 kg.
Konsystencja
Salceson jest dość twardy, ale sprężysty. Plastry po pokrojeniu są spoiste, zwięzłe i elastyczne.
Smak i zapach
Bukiet typowy dla różnorodnych mięs, wymieszanych z galaretą i przyprawami, z dominującym smakiem pieprzu naturalnego.
Barwa
Salceson ma barwę szaro-bordowo-beżową. Na przekroju widoczne różnego rodzaju kawałki mięsa koloru od brązowego, przez beżowo-różowy do białego. Gdzie niegdzie białe chrząstki i szara połyskująca galareta.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:
Pierwsze wzmianki o wsi Łosień pojawiają się w 1430 roku. Leży ona na szlaku z Kielc do Łopuszna i w tamtych czasach rozwijała się dość szybko, dzięki swojemu dogodnemu położeniu oraz młynowi na przepływającej przez nią rzece. Tutejsze wędliny stały się sławne w całej okolicy. Produkowano je nawet w czasach komunizmu, gdy samowolne wyrabianie i handel przetworami mięsnymi były zabronione. Zajmowali, i do dziś zajmują, się tym lokalni gospodarze, dzięki czemu pozostały one produktami całkowicie naturalnymi.
Podstawowym surowcem do produkcji salcesonu jest mięso wieprzowe oraz podroby tj. serce, nerki, golonki, wątroba, ozorki i głowizna. Podczas przygotowywania salcesonu należy pamiętać , aby był on dobrze sparzony, jednak powinna mieć odpowiednią temperaturę – nie za chłodną, ale i nie za gorącą. Dzięki temu galareta może stężeć, a salceson nie pęknie przy sparzaniu. Salceson cwaniak z Łosienia był, i jest nadal, ceniony za swoje walory smakowe, czego najlepszym przykładem jest nagroda w konkursie „Dziedzictwo Kulinarne – Świętokrzyskie”, którą przyznano mu w 2010 roku.
