Kasza jaglana gierczycka

Wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych  20 kwietnia 2007 roku. w kategorii orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce.

Charakterystyka produktu

Wygląd
Obrobione ziarno prosa-kształt okrągły

Kształt
Kulisty

Wielkość
Średnica ziaren waha się od 2 do 3 mm

Barwa
Nasiona barwy bladożółtej

Konsystencja, „wrażenie w dotyku”
Sypkie i suche ziarenka

Smak i zapach
Bezwonne

Dodatkowe informacje
Bardzo dobre źródło witamin z grupy B, bogaty magazyn składników mineralnych wykorzystywana w diecie bezglutenowej. Odmiana gierczycka zawiera również dużo mikroelementów m.in. żelazo, mangan, cynk. Doskonale wpływa na włosy, skórę, paznokcie dzięki zawartości krzemu.

Tradycja oraz historia pochodzenia
W utworzonym 1918 roku w Puławach PJGW powstał między innymi oddział zbóż a jedną z ważnych pozycji zajęło proso. W 1921 r Stefan Jacobson (wieloletni współpracownik Janiszów) utworzył Sandomierską Hodowlę Roślin z siedzibą w Krukowie, a następnie – wspólnie z Augustem Łempickim - rozszerzyli zakres prac hodowlanych na majątek Gierczycki. Głównym zadaniem tej firmy była hodowla buraków cukrowych, ale hodowano tam także inne gatunki roślin uprawnych. Między innymi w oparciu o materiały hodowlane z Puław prowadzono hodowlę prosa. Duże osiągnięcia w tej hodowli mieli: Tadeusz Łoziński i Kazimierz Klabiński. W 1944 roku, Gierczyce znalazły się w rejonie przyczółka sandomierskiego i większość materiałów hodowlanych została zniszczona podczas ciężkich walk wojennych. Niektóre materiały roślin rozmnażane były w sąsiedniej Łukawce. Materiały te udało się zebrać i ukryć państwu Klabińskim w Ostrowcu Św. W miejsce zniszczonych Gierczyk utworzono stację hodowli roślin Jasice. Uratowane materiały hodowlane prosa i innych gatunków roślin ulokowano w tutejszej stacji. W 1955 roku wydany został dekret o Nasiennictwie, na mocy którego powstał krajowy rejestr odmian roślin uprawnych. W związku z tym zgłoszono do tego rejestru kilka odmian roślin m.in. kupkówkę, koniczynę białą i proso. Ponieważ materiały hodowlane pochodziły z Gierczyc – odmianie tej nadano nazwę „Gierczyckie”. Z biegiem czasu, po wielu zmianach organizacyjnych, materiały prosa gierczyckiego znalazły się w Śmiłowie, dlatego do dziś prowadzona jest w tej stacji hodowla zachowawcza prosa gierczyckiego.
Ziarno prosa gierczyckiego stosuje się przede wszystkim do wytwarzania kaszy ze względu na niepowtarzalne walory dietetyczne i smakowe. Kasza jaglana jest obecnie u nas niemal zapomniana. Szkoda, bo jest to kasza bardzo wartościowa pod względem odżywczym, a ponadto jest bardzo smaczna. Można ją jadać ugotowaną na sypko np. z mlekiem, może służyć jako dodatek do zup, różnych mięs, sosów. Można ją również zapiekać z różnymi owocami i podawać jako deser. Wykorzystywana jest również jako farsz do pierogów, gołąbków.