Wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych 17 listopada 2009 roku w kategorii "produkty rybołówstwa"
Karp z Oksy - doskonały nie tylko w Wigilię
Wygląd
Karp z Oksy jest kształtny, ma małą głowie mała, dobre wygrzbiecenie i wyraziste płetwy wyraziste, z niewielką ilością łusek pod linią grzbietu oraz wokół płetw.
Kształt
Po przekrojeniu ryba ma kształt eliptyczny, z widoczną zwartą masą mięśniową.
Wielkość
Masa ciała karpia handlowego wynosi średnio od 1100 g do 1800 g.
Barwa
Brunatnozielona w partii grzbietowej, przechodząca w oliwkowożółtą w części podbrzusza.
Konsystencja
Tkanka mięśniowa karpia jest zwarta i chłodna w dotyku. Ryba pokryta jest naturalnym śluzem, przez co w dotyku wydaje się śliska.
Smak i zapach
Po przetworzeniu mięso ryby jest soczyste, delikatne i smaczne. Po właściwym “wypłukaniu” posiada specyficzny zapach, pozbawiony posmaku mułu.
Inne dodatkowe informacje
Karp linii „oksywskiej” wywodzi się z rasy karpia galicyjskiego. Powstał w drodze z wieloletniej selekcji i krzyżowania materiału miejscowego z karpiami linii węgierskiej i francuskiej, dzięki czemu odmiana ta charakteryzuje się dobrymi przyrostami oraz dużą odpornością na ujemne czynniki środowiska. Większość produkcji prowadzona jest w cyklu trzyletnim.
Tradycja oraz historia pochodzenia
W Polsce planowany chów udomowionego karpia zapoczątkowano w połowie XII wieku. Stawy rybne powstawały nie tylko w dobrach wielkiej własności ziemskiej, w majątkach magnackich, kościelnych i królewskich, a także licznych folwarkach szlacheckich. Miasto Oksa zostało założone zostało ze wsi Tworów w 1554r. przez samego ojca literatury polskiej Mikołaja Reja. „A ja Mikołaj Rej, będąc dziedzicem Nagłowickim, Tworowskim i Pawęzowskim, oznajmuję tym listem komukolwiek dziś i na potem będzie wiedzieć potrzeba, iżem posadził miasto na gruncie swym tworowskim imieniem Oksza” – pisał wówczas poeta. Wtedy też pojawiły się pierwsze wzmianki o tamtejszych stawach, m.in. założeniu przez Rejów stawu Pogorzelec w Nagłowicach i innych zbiorników w Oksie i pod Nagłowicami: „Dlatego tu, na niewielkim wzniesieniu , które okalały modrzewiowe bory , rozległe stawy i kwieciste łąki nad początkującą Nidą, na terenie swoich posiadłości posadził miasto, które od swego herbu nazwał Okszą”. Tereny te związane były z rodem tym szlacheckim rodem aż do drugiej wojny światowej, a ostatnim właścicielem tych włości był książę Michał Radziwiłł.
Po 1945 roku, obiekty stawowe położone na terenie trzech gmin: Małogoszcz, Nagłowice i Oksa zostały przejęte przez Państwowe Gospodarstwo Rybackie. Pierwsze próby krzyżowania tutejszego karpia podjęto w roku 1973 pod nadzorem Samodzielnej Pracowni Biologii Ryb i Środowiska Wodnego w Zatorze, dzięki czemu powstała charakterystyczna, lokalna odmiana oksywskiego karpia. W marcu 2001 roku stawy od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa przejął pan Leszek Szypuła, który stworzył Gospodarstwo „Lasochów” z siedzibą w Oksie, prowadzące dalsze udoskonalanie tej odmiany, zgodnie z zaleceniami hodowlanymi. O wysokiej jakości produktu świadczy fakt, że co roku uzyskuje on certyfikat jakości wydawany przez Instytut Rybactwa Śródlądowego w Żabieńcu, a Gospodarstwo „Lasochów” jako jedno z trzech w kraju posiada obecnie zgodę na wysyłanie swoich produktów na rynek Federacji Rosyjskiej. O walorach smakowych tej ryby przekonali się już mieszkańcy okolicznych wsi i miast, w tym Kielc i Krakowa. Największą popularnością cieszy się ona w okresie Bożego Narodzenia, jednak stanowi on także doskonałe danie na każdą inną okazję.