.
Wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych 26 lipca 2010 roku, w kategorii "produkty mleczne"
Wygląd
Kostka przypominająca kształtem osełkę masła.
Kształt
Zależy od sposobu pakowania.
Wielkość
Waga 30-80 dag.
Konsystencja
Gęsta, kremowa z gładkim ziarnem – smarowna.
Smak i zapach
Lekko kwaśny, aromatyczny, delikatny.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju)
Biała do lekko kremowej, jednolita w całej masie.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu
Twarożek śmietankowy wytwarzany jest w Jędrzejowie od kilkudziesięciu lat. Początki jego produkcji ściśle wiążą się z działalnością Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej, która powstała tuw lutym 1937 roku. Twarożek śmietankowy wytwarza się z mleka skupowanego od producentów z powiatu jędrzejowskiego, gdzie od dawna gospodarze utrzymywali się z chowu bydła mlecznego. Tego typu działalności rolniczej sprzyjały warunki panujące na Niecce Miechowskiej – łagodny klimat, ukształtowanie terenu i duża powierzchnia łąk. W latach powojennych wypasem krów zajmowały się głównie dzieci. Wraz z intensyfikacją produkcji zmieniła się jednak tradycja wypasu i sposób chowu bydła. Zmianie uległy też niektóre elementy produkcji twarożku. Początkowo wytwarzano go za pomocą urządzeń drewnianych, a proces schładzania mleka odbywał się w sposób naturalny, przy użyciu lodu, który gromadzony był w czasie zimy i zabezpieczany trocinami przed roztopieniem. W czasie modernizacji spółdzielni, w 1957 roku, wprowadzono urządzenia metalowe, a lód zastąpiono sprężarkami amoniakalnymi. Na bazie lokalnych receptur, wywodzących się z tradycji przetwórstwa mleka, w gospodarstwach mieszkańców okolic Jędrzejowa powstał przepis na twarożek śmietankowy, zgodnie z którym jest on wytwarzany do dnia dzisiejszego. Produkuje się go z mleka pasteryzowanego, które podgrzewane jest do odpowiedniej temperatury. Następnie, dodaje się odpowiednie kultury bakterii i podpuszczkę. Tak przygotowane mleko pozostawiane jest aż powstanie skrzep, który potem rozdrabnian się na ziarna. Powstałą w ten sposób masę pozostawia się do stężenie i oddzielenia się serwatki. Dojrzewające ziarna twarogowe podgrzewa się stopniowo w celu ich osuszenia, a następnie wylewa na chustę, aby usunąć serwatkę. Po odcieknięciu twarożek jest pakowany i przenoszony w chłodne miejsce. Twarożek śmietankowy polecany jest do wypieku serników, sporządzania deserów oraz innych potraw np.: naleśników lub pierogów.
