Program profilaktyki raka szyjki macicy skierowany jest do kobiet w wieku 25- 59 lat, posiadających ubezpieczenie zdrowotne, które w ciągu ostatnich 36 miesięcy nie miały wykonywanego badania cytologicznego.

Rak szyjki macicy jest drugim co do częstości nowotworem złośliwym narządów płciowych u kobiet. Co roku w naszym kraju u blisko 4 tysięcy pacjentek wykrywa się raka szyjki macicy, a około 2 tysięcy umiera z tego powodu. Na świecie zachorowuje rocznie 570.000 kobiet, a umiera 270.000. Etiologia tego nowotworu jest nierozerwalnie związana z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego, typami o wysokim charakterze onkogennym np. HPV 16, 18. Związek między zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego a rakiem szyjki macicy jest silniejszy i lepiej udokumentowany niż związek między paleniem tytoniu a rakiem płuc.
Oprócz zakażenia HPV do czynników ryzyka rozwoju raka szyjki macicy zalicza się:
- wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego,
- częsta zmiana partnerów płciowych,
- zakażenia pochwy spowodowane HSV-2 (herpes simplex virus), Chlamydia trachomatis, cytomegalowirusem, wirusem Epstein - Barr, przewlekłe zakażenia bakteryjne pochwy,
- długoletnie stosowanie doustnych, hormonalnych tabletek antykoncepcyjnych,
- palenie papierosów,
- dieta z niedoborem prowitaminy A i karotenoidów i witaminy C,
- niski status socjoekonomiczny,
- liczne ciąże i porody, szczególnie w młodym wieku.