Konkurs „Nasi sąsiedzi – Żydzi" kierowany był do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych na terenie województwa świętokrzyskiego. Chmielnicki ośrodek zorganizował go we współpracy z Instytutem Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Laureaci konkursu - uczniowie gimnazjów - otrzymają dodatkowe punkty przewidziane w zarządzeniu Świętokrzyskiego Kuratora Oświaty.
Uczniowie mieli za zadanie przeprowadzić wywiad z osobami, pamiętającymi dawnych mieszkańców żydowskich miasteczek Kielecczyzny. Jak zaznacza Agnieszka Dziarmaga, kierownik Ośrodka Edukacyjno – Muzealnego „Świętokrzyski Sztetl", temat nie był łatwy choćby ze względu na dostęp do informacji. Dużą aktywnością wykazała się młodzież z Szydłowa, Pińczowa, Włoszczowy, Radkowa, Iwanisk czy w Nowego Korczyna. Najwięcej prac przygotowali uczniowie z Gimnazjum im. gen. Kazimierza Tańskiego w Chmielniku.
Nadesłane na konkurs prace dotyczą m.in. obchodów świąt, np. zwyczajów szabatowych, obyczaju związanego z pochówkiem, żydowskiej kuchni i sposobów przygotowywania posiłków. Poruszają zagadnienia relacji między Polakami i Żydami oraz temat deportacji i pomagania społeczności żydowskiej przez Polaków. W przyszłym tygodniu komisja konkursowa wybierze najlepszych. Wyniki konkursu ogłoszone zostaną 16 czerwca podczas XI Spotkań z Kulturą Żydowską w Chmielniku. Dzień wcześniej (15 czerwca) rozpoczną się uroczystości związane z oficjalnym otwarciem Ośrodka Edukacyjno – Muzealnego „Świętokrzyski Sztetl" – interaktywnego muzeum przybliżającego historię żydowskich miasteczek. Do Chmielnika zaproszeni zostali przedstawiciele władz samorządowych, a także ambasador Izraela.
Tymczasem w ośrodku nadal trwają prace wykończeniowe. Miejsce to będzie głównie bazować na multimediach. Ich montaż nastąpi jednak dopiero w lipcu. – Mamy już komplet pamiątek, które dzięki apelowi udało nam się zebrać. Ze względu na charakter i określone w projekcie ograniczenia, nie uda nam się ich wszystkich umieścić. Będziemy je udostępniać zwiedzającym podczas organizowanych u nas wydarzeń – mówi Agnieszka Dziarmaga. Wśród nadesłanych przez różne osoby eksponatów są te z USA, czy Izraela. Ciekawostką jest rodzaj ręcznie wykonanej makatki, uszytej z małych elementów. – Ma ona symboliczny, emocjonalny wymiar dla jej właścicielki – dodaje Dziarmaga.
Przypomnijmy, że autorem projektu „Świętokrzyskiego Sztetla" jest architekt Mirosław Nizio. Zachowując dawną konstrukcję synagogi, zmienił jej wnętrze w atrakcyjną przestrzeń muzealną. Najważniejszym elementem będzie jedyna na świecie szklana bima, wzorowana na XVII-wiecznym oryginale.
Magda Pokrzepa
Fot. Ośrodek Edukacyjno – Muzealny w Chmielniku
