Obowiązki pracodawcy
Dwie najważniejsze powinności pracodawcy względem pracownika to obowiązek zatrudnienia, wynikający z mocy umowy o pracę (lub innego dokumentu będącego podstawa zatrudnienia), oraz wypłacania wynagrodzenia za świadczoną pracę. Ponadto pracodawca:
Dwie najważniejsze powinności pracodawcy względem pracownika to obowiązek zatrudnienia, wynikający z mocy umowy o pracę (lub innego dokumentu będącego podstawa zatrudnienia), oraz wypłacania wynagrodzenia za świadczoną pracę. Ponadto pracodawca:
- jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika,
- odpowiada za badania lekarskie pracowników (ponosi koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami),
- zaznajamia pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami,
- organizuje pracę w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy oraz czuwa nad przestrzeganiem porządku przez pracowników,
- przeciwdziała dyskryminacji w zatrudnieniu,
- ułatwia pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych
- zaspokaja w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników, co konkretyzuje układ zbiorowy pracy; może to być np.: prowadzenie przedszkola, pomoc w remoncie mieszkań,
- stosuje obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy,
- prowadzi dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników; w przypadku wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy,
- wpływa na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego,
- w przypadku kobiety w ciąży zapewnia odpowiednie warunki pracy zgodnie z zapisami Kodeksu pracy,
- przeciwdziała mobbingowi, czyli działaniom lub zachowaniom dotyczącym pracownika lub skierowanym przeciwko pracownikowi, które polegają na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, poniżaniu, izolowaniu lub eliminowaniu z zespołu pracowniczego.
W zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy pracodawca musi:
- zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
- prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
- pilnować przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
- zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy, społecznego inspektora pracy,
- zapewnić pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze,
- informować o zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, a także o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy i wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników,
• zapewnić pierwszą pomoc w nagłych wypadkach.
Prawa pracodawcy
Pracodawca posiada prawo do: zatrudniania pracowników, zwalniania ich, ustalania warunków pracy i płacy, przyznawania nagród i wyróżnień oraz kar (również pieniężnych), upomnień i nagan. W procesie rekrutacyjnym może żądać od starającego się o pracę danych osobowych obejmujących:
• imię (imiona) i nazwisko,
• imiona rodziców,
• datę urodzenia, numer PESEL,
• miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
• wykształcenie,
• przebieg dotychczasowego zatrudnienia,
• innych danych niezbędnych w momencie korzystania przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy.
Pracodawca może także dochodzić od pracownika odszkodowania za szkody poniesione wskutek naruszenia zakazu konkurencji przewidzianego w umowie.
Prawa pracodawcy
Pracodawca posiada prawo do: zatrudniania pracowników, zwalniania ich, ustalania warunków pracy i płacy, przyznawania nagród i wyróżnień oraz kar (również pieniężnych), upomnień i nagan. W procesie rekrutacyjnym może żądać od starającego się o pracę danych osobowych obejmujących:
• imię (imiona) i nazwisko,
• imiona rodziców,
• datę urodzenia, numer PESEL,
• miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
• wykształcenie,
• przebieg dotychczasowego zatrudnienia,
• innych danych niezbędnych w momencie korzystania przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy.
Pracodawca może także dochodzić od pracownika odszkodowania za szkody poniesione wskutek naruszenia zakazu konkurencji przewidzianego w umowie.
Wykaz aktów prawnych obowiązujacych pracodawcę znajduje się na stronie Państwowej Inspekcji Pracy.
